www.modernizm.fora.pl

Miałem nadzieję, że nie będę mu musiał zakładać tematu w takich okolicznościach, ale jednak się stało...

Piotr Bojarski11.04.2012 , aktualizacja: 11.04.2012 17:23
Zaprojektował Domy Towarowe Alfa i słynną kawiarnię Marago. Jerzy Liśniewicz, zasłużony architekt, autor wielu znanych budynków w centrum Poznania, zmarł we wtorek po długiej chorobie

"Z przykrością informuję o śmierci mojego wujka Jerzego Liśniewicza - honorowego obywatela miasta Poznania, zasłużonego architekta. Zmarł 10 kwietnia w godzinach wieczornych. Od lat zmagał się z chorobą. Rok wcześniej pochował swoją żonę. Po jej śmierci samodzielnie kończył projekt nagrobka rodzinnego grobu, w którym spocznie obok żony i syna" - poinformował w środę "Gazetę" Maciej Kalarus.

Były znakiem współczesności

Podczas spaceru po mieście nie sposób nie zauważyć dzieł Liśniewicza. Na rogu ul. Zwierzynieckiej i Mickiewicza stoi budynek ze słynną niegdyś kawiarnią Marago z 1960 r., przy ul. Wieniawskiego - zaprojektowany zespołowo budynek NOT, a przy Świętym Marcinie - słynne Domy Towarowe Alfa. W latach 60. i 70. ubiegłego wieku obiekty te były wizytówką Poznania, świadczącą o jego nowoczesności. Podobnie jak budynek hotelu Polonez, także współprojektowany przez Liśniewicza. - Strasznie mi smutno - mówi architekt Jerzy Gurawski. - Jerzy był wspaniałym człowiekiem: znakomitym, pogodnym, znanym ze swojego perlistego śmiechu. Do końca zachował pogodę ducha, nie było po nim widać, że choruje. To był świetny architekt, autor pięciu domów centrum na Świętym Marcinie, które kiedyś były znakiem współczesności. Wydawało się, że właśnie tak będzie wyglądał współczesny świat, to była kontynuacja trendów panujących na Zachodzie. W tamtych latach 70. i 80. to była rewelacja. To wstyd i hańba, jak teraz wyglądają te domy, jak są zniszczone. Jerzy zrobił wiele projektów, zrobił wiele kościołów. Odcisnął swój ślad na tym mieście.

Prestiżowe gmachy Poznania

Architekt urodził się w 1919 r. w Rostowie nad Donem. W latach 1948-1965 pracował w Miastoprojekcie. W 1966 r. ukończył Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej. Od 1965 r. był kierownikiem Oddziału Architektury w Urzędzie Miejskim w Poznaniu. Do 1982 roku, kiedy przeszedł na emeryturę, zaprojektował wiele prestiżowych gmachów w Poznaniu. Później prowadził własny zespół autorski.

Do najbardziej znanych realizacji Liśniewicza w Poznaniu i okolicy należą: hale wystawowe nr 14 i 20 oraz pawilon Budimex/Polimex Cekop na MTP (1957, 1960) - wraz z Henrykiem Jaroszem i Janem Wellengerem, budynek Marago przy ul. Zwierzynieckiej (1960), który zdobył tytuł Mister Poznania w 1961 r., Dom Technika (1963), zaprojektowany razem z Jaroszem i Wellengerem, budynek mieszkalno-usługowy RTV na Świętym Marcinie (1964), Domy Towarowe Alfa (1968) - współautorem był Zygmunt Waschke, ośrodek wypoczynkowy "Pocztowiec" w Kiekrzu (1965), szpital rehabilitacyjny w Kiekrzu (1969) - współautorem był M. Werner, czy hotel Polonez (1974) - zaprojektowany z J. Maciejewskim i S. Zieleśkiewiczem. Liśniewicz był też autorem lub współautorem kilku nowoczesnych kościołów: imienia Maryi Panny (1972), Miłosierdzia Bożego (1982), Narodzenia Pańskiego (1995) czy wnętrza kościoła św. Józefa Oblubieńca NMP w Puszczykowie (1984).

Prywatnie dusza towarzystwa

- Była między nami różnica pokoleniowa. Przyjaźniliśmy się, ale nigdy nie pracowaliśmy razem. On zajmował się budownictwem mieszkaniowym. Najbardziej znanym jego obiektem był dom Marago na rogu Zwierzynieckiej i Mickiewicza - opowiada architekt Witold Milewski, autor projektu budowy zamku na Górze Przemysła. - Prywatnie był duszą towarzystwa, miał niesamowite poczucie humoru. Bardzo sympatyczny, kulturalny, trzymał się w grupie z Jaroszem i Wellengerem.

- To był nietuzinkowy człowiek - potwierdza Eugeniusz Skrzypczak, prezes SARP, które w 2006 r. wyróżniło architekta swoją nagrodą honorową. - Jako architekt znany był przede wszystkim z projektu domów towarowych Alfa. To jego wizytówka w Poznaniu. Dzisiaj patrzymy na domy Alfa przez pryzmat stanu, w jaki popadły, ale kiedy powstawały, były stemplem modernizmu, który został powtórzony w kilku innych miastach.

Poznańskie projekty Jerzego Liśniewicza
*Centrum Domy Handlowe Alfa

Pięć kilkunastopiętrowych wieżowców, połączonych w dolnej części dwukondygnacyjnymi pawilonami. ,,Budowanie wieżowców w śródmieściu jest zawsze ryzykowne i w centrum starych miast na ogół architekci tego unikają - jednakże w tym wypadku miejsce przeznaczone pod zabudowę było - po wyburzeniu pozostałych kamienic - na tyle obszerne, że można było postawić cały kompleks budynków, nie przytłaczających sąsiednich kamienic, jak to się stało np. z niefortunną zabudową na Piekarach" - napisał Marcin Libicki w swoim przewodniku po Poznaniu z 1997 r. Projekt domów Centrum autorstwa Jerzego Lisniewicza i Zygmunta Waschke był przygotowywany w latach 60. ub. wieku, a zrealizowany do 1968 r. Domy Alfa wyprzedziły analogiczną zabudowę warszawskiej ulicy Marszałkowskiej, która "wydaje się być na poznańskim rozwiązaniu wzorowana" (Libicki).

*Hotel Polonez

Zbudowany w latach 1972-1974 smukły, wysoki gmach z okazałymi wejściami poprzedzonymi podjazdami i tarasami, zaprojektowany przez Jerzego Liśniewicza i Józefa Maciejewskiego. Zbudowany z tzw. wielkiej płyty winogradzkiej. Liczył 14 kondygnacji - w tym 12 mieszkalnych - i miał kubaturę 99 500m3 - co pozwalało pomieścić 612 miejsc noclegowych oraz 854 gastronomicznych. W latach 70. i 80. Polonez był jednym z najbardziej ekskluzywnych hoteli Poznania, często odwiedzanych przez turystów zagranicznych. W 1997 r. hotel gościł zjazd krajowy "Solidarności". Obecnie hotel przeznaczony jest do rozbiórki.

*Kościół pw. Miłosierdzia Bożego - Osiedle Jana III Sobieskiego

Konsekrowany w 1991 r. efektowny kościół o nowoczesnych formach z akcentowanymi liniami wertykalnymi, zbudowany według projektu Jerzego Liśniewicza.

*Kościół pw. Narodzenia Pańskiego - Osiedle Batorego

Ukończony w 1995 r. kościół zaprojektowany przez Jerzego Liśniewicza i Jana Sosnowskiego jest przykładem typowego kościoła parafialnego, stawianego na przełomie lat 80/90. ub. wieku na poznańskich osiedlach.

Więcej... [link widoczny dla zalogowanych]