www.modernizm.fora.pl

Koen van der Gaast (ur. 23. 08.1923, zm. 7.02.1993) był holenderskim architektem związanym głównie z budownictwem kolejowym, jest najbardziej znany z stacji w Tilburg.

Urodził się w Utrechcie, ukończył szkoły w 1941 i zdał na studia na politechnikę w Delft, gdzie w latach 1945-49 studiował inżynierię. Związał się tam z grupą postępowych profesorów, reprezentowanych przez Corneliusa van Eesterena i Jo van der Broeka.
W r. 1950 znalazł zatrudnienie w pracowni PJ Koster, ale pracował też w Wydziale Budynków Kolei Holenderskich (kierowanym wówczas przez Schnellinga i van Ravesteyna). Jego pierwszym ważnym projektem był dworzec główny w Eindhoven (1956).

zdjecie: Experience 040

Jak widać jest to kompozycja horyzontalna z akcentem wertykalnym w postaci niedużej wieży, z nadwieszeniem wyższych kondygnacji nad parterem. Oryginalny akcent w postaci zegara wprawionego bezpośrednio w przeszklenie, i asymetryczne otwarcie tarasu dla lokalu z prawej strony.

Zaprojektował też stację w Venlo (1958) o podobnych zasadach kompozycji - poziomy pawilon z wieżą towarzyszącą, aczkolwiek nadwieszenie parteru zastąpione jest daleko wysuniętym dachem z agresywnym załamaniem na końcu.

zdjęcie: Klaas Vermaas

Na tym tle dworzec w Tilburg jest budynkiem skonstruowanym na zupełnie innej zasadzie. Cała przestrzeń dworca i peronów nakryta jest łupinowymi, punktowo podpartymi dachami unoszącymi się ponad podróżnymi. Jest to 12 hyparów o wymiarach 21 na 21 m, ustawionych w równoległych rzędach po 6. Poszczególne fragmenty dachu łączą świetliki o szer. 4,20m.Zewnętrzne krawędzie z przodu i tyłu dworca oparte są o kable rozpięte na 6 słupach, które same są spinane przez kable przymocowane powyżej punktów kotwiczenia w betonie w centrum konstrukcji. Na nich także oparte sa wewnętrzne krawędzie łupin.

W trakcie budowy (1960):

zdjęcie: stationsweb.nl

Po ukończeniu, widok z 1970 - widać tu też ( typową chyba) dla van der Gaasta wieżę towarzyszącą.

zdjęcie: stationsweb.nl

Dworzec otwarto w roku 1965.
Budowla zostala umieszczona na wąskiej działce, a mimo to robi wrażenie bardzo monumentalnej. Umieszczony centralnie hol o wysokości dwóch kondygnacji jest widoczny ze wszystkich fragmentów dworca poprzez 3 pary drzwi. Same drzwi stanowią 9-kolorowe mozaiki szklane zaprojektowane przez Pieta Buysa. Z tyłu hali znajdują się kasy, po prawej przechowalnia bagażu, a po lewej wyjścia na perony.

Widok z 1975, ukazujący zewnętrzną krawędź łupin, niesioną na stalowych kablach kotwiczonych do 6 słupów

zdjęcie: stationsweb.nl